Θα ήθελα να προσθέσω και εγώ τις απόψεις μου περί του θέματος.
Αρχικά, ο μύθος της πρωτεΐνης.
Η πρωτεΐνη υπάρχει σε αφθονία σε όλα τα προϊόντα της φύσης, είτε είναι ζωικά, είτε φυτικά. Δεν έχει αναφερθεί ποτέ κάποια περίπτωση ανεπάρκειας πρωτεΐνης, ακόμη και αν η διατροφή ήταν αποκλειστικά φυτική [
1].
Το ίδιο ισχύει και για το γάλα. Αν κάποιος αναφέρει την λέξη «ασβέστιο», αμέσως το μυαλό κάποιου θα πάει στο γάλα. Και όμως, πάλι δεν υπάρχουν περιπτώσεις ανεπάρκειας ασβεστίου σε άτομα που δεν κατανάλωναν γαλακτοκομικά προϊόντα. Ενημερωτικά, η οστεοπόρωση δεν προκαλείται από την έλλειψη ασβεστίου, όπως πολλοί πιστεύουνε, αλλά από την υπερβολική κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης [
2,
3].
Ένα λάθος που αναφέρεται συχνά σε διάφορα sites, είναι οι φυτικής προέλευσης πρωτεΐνες να θεωρούνται ατελείς (επειδή δεν περιέχουν και τα οκτώ απαραίτητα αμινοξέα), συμβουλεύοντας έτσι τον κόσμο να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ζωικής πρωτεΐνης, είναι επικίνδυνο για την υγεία. Και πρόκειται για λάθος, αφού οι φυτικές πρωτεΐνες είναι πλήρεις [
4].
Ακόμη και η πρωτεΐνη ορού γάλακτος (Whey), η οποία και προτιμάτε από πολλούς αθλητές (λόγου του μάρκετινγκ κυρίως, παρά των αποτελεσμάτων που έχει, αφού οι εταιρίες
καμιά φορά ψεύδονται για τις ποσότητες πρωτεΐνης που περιέχουν), δεν είναι κορυφαία σε σχέση με την φυτική, αφού σε κάθε σχετική έρευνα, οι φυτικές πρωτεΐνες είναι ίσες ή υπερέχουν της Whey. Για παράδειγμα, σε σύγκριση ανάμεσα σε πρωτεΐνη Whey και ρυζιού, δεν βρέθηκε καμία διαφορά στην μυική σύνθεση και απόδοση των αθλητών [
5], αλλά και ανάμεσα σε πρωτεΐνη Whey και αρακά, όπου η πρωτεΐνη αρακά υπερείχε της Whey [
6].
Ο μύθος της Βιταμίνης B12
Πολλοί αναφέρουν ότι οι vegans πάσχουν από έλλειψη B12, κάτι που είναι λάθος και δεν ισχύει. Για την ακρίβεια, οι κρεατοφάγοι έχουν περισσότερες πιθανότητες έλλειψης B12 από τους vegans [
7 - Δείτε τις πηγές στο τέλος,
8].
Γαλακτοκομικά προϊόντα και κίνδυνος
Μερικές αλήθειες για τα γαλακτοκομικά [πηγές
εδώ]:
-Το ζωικό λίπος μειώνει τον μεταβολισμό
-Το τυρί περιέχει πολύ αλάτι
-Τα γαλακτοκομικά προϊόντα προκαλούν διαβήτη
-Τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν πολλές ορμόνες
-Γάλα, ρευματοειδής αρθρίτιδα και πόνος στις κλειδώσεις
Επίσης:.
Ακόμη και ένα γεύμα πλούσιο σε λιπαρά, μπορεί να βλάψει το συκώτι σου.
Ακόμη και ένα γεύμα πλούσιο σε λιπαρά, όπως για παράδειγμα μια πίτσα ή ένα cheeseburger με τηγανιτές πατάτες, μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο συκώτι, σύμφωνα με νέα έρευνα [
9].
Το πλούσιο σε λιπαρά γεύμα, μπορεί να προκαλέσει αύξηση της γλυκόζης ως και 70%, αυξάνοντας σταδιακά τα επίπεδα του σακχάρου. Και αυτό μπορεί να προκαλέσει διαβήτη ή αντίσταση στην ινσουλίνη, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Η κατανάλωση κρέατος, σε αντίθεση με το τι θέλει να περάσει το «low carb» κίνημα, προκαλεί διαβήτη [
10], ενώ αυξάνει τα επίπεδα του σακχάρου στα ίδια επίπεδα με την «απλή» ζάχαρη [
11].
Ήταν οι πρόγονοι μας χορτοφάγοι;
Να κάτι που σηκώνει πολύ συζήτηση, όπου και αν αναφερθεί, το ερώτημα αν τελικά οι άνθρωποι ήμασταν από τα πρώτα χρόνια μας χορτοφάγοι ή αν γίναμε χορτοφάγοι πολύ αργότερα, όπως αναφέρουν οι φαν των Paleo διατροφών.
Και με τον όρο «φαν», δεν θέλω να φανώ ειρωνικός και θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Ο ιδρυτής του κινήματος Paleo, ο Λόρεν Κορντέν [
12], στο βιβλίο του «The Paleo Diet: Lose Weight and Get Healthy by Eating the Foods You Were Designed to Eat» [
Amazon] και συγκεκριμένα στην σελίδα 28 αναφέρει μεταξύ των άλλων [
13]:
The clogging of arteries that eventually results in fatal heart attacks comes about through a process called atherosclerosis, in which plaque (cholesterol and calcium) builds up in the arteries that supply the heart itself with blood.[…]
So, do dietary saturated fats from fatty meats cause the artery-clogging process known as atherosclerosis? If we look at the evolutionary evidence, the answer is a resounding yes.[…]
So, now we have the facts we need to come to closure with the saturated fat-heart disease issue.
Dietary saturated fats from excessive consumption of processed fatty meats and feedlot-produced meats
increase our blood cholesterol concentrations, but unless our immune systems are chronically inflamed,
atherosclerosis likely will not kill us from either heart attacks or strokes.
Ωστόσο προωθεί την έντονη κρεατοφαγία, βασισμένος στο γεγονός ότι οι Εσκιμώοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες κρέατος και δεν πεθαίνουν από καρδιολογικά προβλήματα, άσχετα αν ο ίδιος τονίζει ότι με βάση τις έρευνες η υπερβολική κατανάλωση κρέατος προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας.
Σαν λογική η Paleo δεν είναι λάθος, δηλαδή η αποφυγή επεξεργασμένων τροφών και η κατανάλωση φρέσκων προϊόντων, ωστόσο δίνει μεγάλο βάρος στην κατανάλωση κρέατος, με το 55% των καθημερινών θερμίδων να προέρχονται από αυτό [
14], δεν είναι και η καλύτερη επιλογή [
15,
16,
17,
18].
Αριστερά είναι ο Loren Cordain (66χρ, Paleo) και δεξιά ο John McDougall (69χρ, Vegan). Προσωπικά, δεν μου φαίνεται ιδιαίτερα γερός και υγιής ο Cordain, όπως τουλάχιστον υποστηρίζεται στο βιβλίο του ότι θα γίνει κάποιος ακολουθώντας την διατροφή Paleo.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε δείγματα δοντιών από Νεάντερταλ που έζησαν πριν από περίπου 50.000 χρόνια [
19,
20], έδειξε ότι πολλοί Νεάντερταλ κατανάλωναν υπερβολικές πολλές φορές, ποσότητες κρέατος.
Ωστόσο, αυτό που κάνει ιδιαίτερη εντύπωση, είναι το γεγονός ότι οι Νεάντερταλ που ζούσαν στην περιοχή της Ισπανίας, δεν έτρωγαν καθόλου κρέας, αλλά κατανάλωναν καρπούς, βρύα, φλοιούς δέντρων και μανιτάρια, κάνοντας, όπως αναφέρουν οι ερευνητές, την πραγματική δίαιτα Paleo.
Αυτό που αναφέρουν οι ερευνητές είναι ότι οι Νεάντερταλ προσαρμόζονταν στις καταστάσεις και το περιβάλλον τους, οπότε και οι διατροφικές διαφορές ανάμεσα τους, πιθανόν να οφείλονταν στο ίδιο το περιβάλλον. Σίγουρα στα επόμενα χρόνια, το DNA που βρίσκεται σε δόντια των Νεάντερταλ, θα δώσει περισσότερες πληροφορίες για το θέμα αυτό.
Αλλά το θέμα χορτοφαγία VS κρεατοφαγία, αφορά και ακόμη έναν πολιτισμό. Σύμφωνα με άλλη έρευνα [
21], οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν επίσης χορτοφάγοι.
Οι επιστήμονες εξέτασαν μούμιες της περιόδου 3500 π.Χ ως 600 μ.Χ. και ανακάλυψαν ότι όπως οι περισσότεροι Ευρωπαίοι, έτσι και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν κυρίως χορτοφάγοι, ενώ και παρά το γεγονός ότι ζούσαν κοντά στον ποταμό Νείλο, δεν κατανάλωναν σχεδόν καθόλου ψάρια [
22].
Αυτό μας δείχνει λοιπόν ότι οι πρόγονοι μας, οι περισσότεροι τουλάχιστον, ήταν χορτοφάγοι [
23].
Τέλος, η κατανάλωση κρέατος έχει συνδεθεί με την θνησιμότητα και τον πρόωρο θάνατο [
24,
25]